- مطابق
(ژباړه)
هر امت په خپل مسیر کې له یو لړ ستونزو سره مخ کېږي او د ستونزو حللارې یې باید له عقیدې څخه سرچینه واخلي. اسلامي حللارې، یعنې شرعي احکام او شرعي قاعده وايي: «په عملونو کې اصل دا دی، چې د شرعي حکم پر اساس ترسره شي»؛ ځکه الله سبحانه وتعالی دین بشپړ کړی دی. اسلام ټولو ستونزو ته ځواب وايي او د هرې ستونزې حللاره لري. الله سبحانه وتعالی فرمایي:
﴿وَنَزَّلْنَا عَلَیكَ الْكِتَابَ تِبْیاناً لِّكُلِّ شَیءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِینَ﴾ [نحل: 89]
ژباړه: «موږ دغه (اسماني) کتاب پر تا نازل کړی چې د هر څه (د خلکو د اړتیا وړ د دین چارې) بیانوونکی، د هدایت وسیله، د رحمت سرچینه، او د مسلمانانو لپاره (د نعمت په اړه) زېری رسوونکی دی.»
د فلسطین د ازادۍ، د خلافت دولت د تاسیس، د في سبیل الله جهاد، د مسلمانانو د نصرت او له خپلو خاورو څخه د دښمنانو د شړلو په فرضیت کې هېڅ شک نشته. الله سبحانه وتعالی فرمایي:
﴿وَإِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِی الدِّینِ فَعَلَیكُمُ النَّصْرُ﴾ [انفال: 72]
ژباړه: «که چېرې (مومنان د نورو د ظلم او زیاتي له امله) د خپل دین په سبب له تاسو څخه مرسته وغواړي، پر تاسو یې مرسته کول واجب دي.»
د دغو فرایضو د ډلبندۍ په وخت کې ممکن یو شمېر مسایل سره ګډوډ شي، فکري اندېښنه رامنځته شي او خلک له سمې حللارې منحرف کړي. نو د موضوع د لاښه وضاحت لپاره باید مسایل سم تفکیک شي او لازمه ده چې واقعیت په غور سره وارزول شي او د احکامو د پلي کېدو شرایط وپېژندل شي؛ ترڅو شرعي حکم په خپل ځای کې پلی شي.
خلافت تاج الفروض دی؛ چې د ټولو مسلمانانو رهبري پر غاړه اخلي، د دین ساتنه کوي او دنیا یې د الهي شریعت په واسطه سیاست کوي. خلافت د خپل قدرت په واسطه د اسلام د قلمرو ساتنه کوي، مسلمانانو ته تر خپل بیرغ لاندې یووالی او نړیوال قدرت او ځواک ورکوي. خلافت د الله سبحانه وتعالی په لار کې جهاد اعلانوي، اشغال شوې خاورې ازادوي، د وینو او مالونو ساتنه کوي او د بندګانو ګټې او مصلحتونه خوندي کوي.
الله سبحانه وتعالی په هر ډول شرایطو کې پر ټولو مسلمانانو د خلافت دولت تاسیس فرض کړی دی؛ نو پر هر مسلمان لازمه ده چې د تاسیس لپاره یې فعالیت وکړي. یوازې خلافت دولت امت له ډوبېدو او بدمرغۍ څخه ژغورلی او بېرته په هغه غوره امت بدلولی شي، چې د بشر د لارښوونې لپاره پیدا شوی. د امام مسلم رحمه الله په سنن النووي شرحه کې د «کتاب الامارة» په برخه کې راغلي، چې رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«اِمَام جُنة یُقاتَل مِن وَرائِهِ وَ یُتَّقَی بِه»
ژباړه: امام هغه ډال دی چې تر شاه یې جګړه کېږي او هغه ته پناه وړل کېږي، ترڅو د دښمنانو له ظلم څخه وژغورل شي.
الإمامُ جُنَّة؛ امام د ډال په څېر دی، چې پر مسلمانانو باندې د دښمنانو د ظلم او زیاتي پر وړاندې درېږي، په امت کې د لویو ستونزو مخه نیسي او د اسلام د قلمرو ساتنه کوي. همدارنګه د امام په واسطه خلک ساتل کېږي، له اقتدار څخه یې وېرېږي او "یُقَاتَلُ مِن وَرَائِهِ"، په دې معنا چې کفار، باغیان، خوارج، مفسدین او ظالمان په مطلق ډول له هغه سره جنګېږي.
د جهاد په فرضیت کې شک نشته. الله سبحانه وتعالی فرمایي:
﴿كُتِبَ عَلَیكُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ كُرْهٌ لَّكُمْ﴾ [بقره: 216]
ژباړه: «جګړه پر تاسو فرض شوې ده، په داسې حال کې چې (د انساني طبیعت په سبب) تاسو ترې بېزار یئ.»
جهاد په شرعي صطلاح کې "د اعلای کلمة الله لپاره له کفارو سره جګړه" ده. جهاد په دوه ډوله دی: تعرضي جهاد، چې د خاورو د فتحې او د اسلام د خپراوي لپاره کېږي او بل دفاعي جهاد، چې د مسلمانانو په خاورو کې د شته دښمن د ایستلو لپاره کېږي. دواړه جهادونه فرض دي او یو امیر او علی سرقومندان ته اړتیا لري، چې پوځونو ته امر وکړي او اطاعت یې وشي؛ توپیر نه کوي چې دغه امیر دې د اوسني وخت د حکامو غوندې د دولت-ملت حاکم وي او یا دې د مسلمانانو خلیفه وي. همدارنګه جهاد په مدینه منوره کې د دولت تر تاسیس وروسته د الله سبحانه وتعالی په دغه قول سره فرض شو:
﴿أُذِنَ لِلَّذِینَ یقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ﴾ [حج: 39]
ژباړه: «هغو کسانو ته (له ځانه د دفاع) اجازه ورکول کېږي چې پر هغوی جګړه (تپل) کېږي، ځکه چې ظلم پرې شوی (او هغوی له اوږدې مودې راهیسي د ظالمانو د ظلم پر وړاندې زغم کړی او د زړه وینې یې خوړلې دي) او الله دا وس لري چې هغوی بریالي کړي.»
خو په مکه مکرمه کې د دولت تر تاسیس وړاندې مسلمانانو ته امر وشو، چې د دښمنانو له ځورولو لاس واخلي. الله سبحانه وتعالی فرمایلي دي:
﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ قِیلَ لَهُمْ كُفُّواْ أَیدِیكُمْ وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَیهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِیقٌ مِّنْهُمْ یخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْیةِ اللّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیةً﴾ [نساء: 77]
ژباړه: «ایا نه وینې (اې محمد صلی الله علیه وسلم) هغه کسان چې (د جګړې تر اجازې وړاندې به یې د جګړې لپاره لېوالتیا درلوده) دوی ته به ویل کېدل: (د جهاد وخت نه دی رارسېدلی) له جګړې لاس واخلئ، لمونځ وکړئ او د مال زکات ورکړئ (په ښکاره یې بېړه کوله او هېچا ته یې غوږ نه نیوه). خو کله چې پر دوی جګړه واجب شوه (د جهاد امر ورته وشو) هغه مهال یو شمېر کسان له خلکو څخه داسې وډار شول، چې یوازې له الله څخه باید وېرېدلي وی! ان تر دې هم زیات ډار او وهم واخیستل.»
جهاد به د قیامت تر ورځې دوام ولري او هېڅوک یې ځنډولی نه شي. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«الجَهادُ وَاجِبٌ عَلَیکُم مَعَ کُلِّ أمیرٍ بَرًّا کَانَ أو فَاجِرًا»
ژباړه: که امیر مو نېک وي یا فاجر، خو جهاد درباندې واجب دی.
همدارنګه رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«وَالجَهَادُ مَاضٍ مُنذُ بَعَثَنِیَ اللَّهُ إلَی أن یُقَاتِلَ آخِرُ أمَّتِی الدَّجَّال»
ژباړه: د الله لخوا پر پیغمبرۍ زما له مبعوث کېدو راهیسې به جهاد دوام کوي، تر هغه وخته چې وروستی امت مې له دجال سره جګړه وکړي.
هغه صلی الله علیه وسلم فرمایلي:
«إذا تَبَایَعتُم بِالعِینَةِ، وَ أَخَذتُم أَذنَابَ البَقَرِ، وَ رَضِیتُم بِالزَّرعِ، وَ تَرَکتُم الجَهَادَ، سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیکُم ذُلًّا لَایَنزِعُهُ حَتَّی تَرجِعُوا إِلَی دِینِکُم»
ژباړه: کله چې پېر او پلور پیل کړئ، د غواګانو پر ساتلو بوخت شئ، په کرنه راضي شئ او جهاد پرېږدئ. الله سبحانه وتعالی پر تاسو ذلت واکمنوي او ترڅو چې خپل دین ته ونه ګرځئ، هغه نه درڅخه لرې کوي.
پر همدغه اساس د راشده خلافت د تاسیس لپاره فعالیت، له جهاد سره په ټکر کې نه دی.
په اوسني عصر کې د خلافت دولت تر تاسیس وړاندې د مسلمانانو پر پوځونو دفاعي جهاد فرض دی او د مکې واقعیت چې په هغه وخت کې د مسلمانانو پوځونه نه وو، زموږ له اوسني واقعیت سره او د دفاعي جهاد په پرتله توپیر لري. دفاعي جهاد د دولت له تاسیس او د فتحې له جهاد څخه بېل دی. دغه هر یو عمل ځانګړی حکم لري، چې هر یو یې باید پر خپل ځای پلی شي. همدارنګه د فلسطین د ازادۍ لپاره جهاد دفاعي او فرض عین دی، چې په هر حال او چټکۍ سره باید ترسره شي، پرته له دې چې د امکاناتو کمښت او زیاتوالی په پام کې ونیول شي. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«المُسلِمُ أخُوالمُسلِمِ لَا یَظلِمُهُ وَ لَا یُسلِمُهُ»
ژباړه: مسلمان د مسلمان ورور دی، نه ظلم پرې کوي او نه یې دښمن ته تلسیموي.
یو بل ځای رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«المُسلِمُونَ تَتَکَافَأُ دِمَاؤُهُم وَ یَسعَی بِذِمَّتِهِم أَدنَاهُم وَ هُم یَدٌ عَلَی مَن سِوَاهُم»
ژباړه: د مسلمانانو وینې یو ډل دي او د هغوی تر ټولو ټیټ کس هم د ذمې حق لري او دوی د نورو خلکو (نامسلمانانو) پر وړاندې یو موټی دي.
همدارنګه رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«مَا مِن امرَئٍ یَخذُلُ امرأً مُسلِمًا فِی مَوضِعٍ تُنتَهَکُ فِیهِ حُرمَتُهُ وَ یُنتَقَصُ فِیهِ مِن عِرضِهِ إلَّا خَذَلَهُ اللَّهُ فِی مَوطِنٍ یُحِبُّ فِیهِ نُصرَتَهُ، وَ مَا مِن امرِئٍ یَنصُرُ مُسلِمًا فِی مَوضِعٍ یُنتَقَصُ فِیهِ مِن عِرضِهِ وَ یُنتَهَکُ فِیهِ مِن حُرمَتِهِ إلَّا نَصَرَهُ اللَّهُ فِی مَوطِنٍ یُحِبُّ نُصرَتَهُ»
ژباړه: هر څوک چې یو مسلمانان په داسې حال کې پرېږدي چې سپکاوی ورته کېږي او عزت یې لوټېږي، الله سبحانه وتعالی به یې په داسې حال کې پرېږدي چې نصرت ته یې اړتیا وي او هر څوک چې یو مسلمان ته په داسې حال کې نصرت ورکړي چې سپکاوی ورته کېږي او عزت یې لوټېږي، الله سبحانه وتعالی به په داسې حال کې هغه ته نصرت ورکړي چې ورته اړتیا یې وي.
له شک پرته چې د فلسطین او غزې قضیه نه په فلسطین کې ده او نه هم په غزه کې او هېڅکله به داسې نه وي؛ بلکې له فلسطین څخه بېرون قضیه ده او هر مسلمان باید پر دغه حقیقت پوه شي او له دې پرته یوازې د خلکو دوکه کول دي او بس. له غزې څخه لاس اخیستل او وحشي غرب ته یې یوازې پرېښودل، په دې پلمه چې پخپله د غزې خلک یې چاره کولی شي، په الله سبحانه وتعالی قسم چې دا په حقیقت کې د هغه سبحانه وتعالی نافرماني او د غزې د خلکو یوازې پرېښودل دي.
غزې په رښتیا هم ثابته کړه چې عربي دولتونه یوازې د غرب نظامي اډې دي، چې د غزې په له منځه وړلو او له دې سیمې د خلکو په ایستلو کې هغوی تر غرب ډېر حریص دي. دغه دولتونه د یهودو د رژیم ملاتړ کوي، خپل برخلیک یې د یهودو له برخلیک سره غوټه کړی او په ښکاره او پټه د هغوی بریالي کېدو ته حریص او لېوال دي. هر هغه څوک چې د امریکا په نظامي تړون کې غړیتوب ولري، هېڅکله یې پر وړاندې نه درېږي؛ هر هغه هېواد چې د امریکا له اډو څخه ډک وي، هېڅکله به دښمني ورسره ونه کړي؛ هر هغه څوک چې له یهودو سره اړیکې عادي کوي او خپل ځان یې له هغوی سره د هوکړو پر ځنځیر تړلی وي، هېڅکله به یې یرغل ته ځواب ور نه کړي.
لنډه دا چې دښمن ته ځواب ورکول او د مسلمانانو د خاورو او مقدساتو ازادول یوازې په خلافت پورې تړاو نه لري، باید په هر حالت کې دښمن ته ځواب ورکړل شي او حکام باید اړ ایستل شي چې پوځونه په حرکت راولي او یا باید له واکه لرې کړل شي.
الرایه جریده: ۴۷۸یمه ګڼه
لیکوال: الشیخ سعید رضوان أبو عواد (أبو عماد)
ژباړه: بهیر «ویاړ»