از حضرت معاذ بن جبل رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:

«يَا مُعَاذُ هَلْ تَدْرِي مَا حَقُّ اللَّهِ عَلَى الْعِبَادِ؟ وَمَا حَقُّ الْعِبَادِ عَلَى اللَّهِ؟» قُلْتُ: اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: «فَإِنَّ حَقَّ اللَّهِ عَلَى الْعِبَادِ أَنْ يَعْبُدُوهُ، وَلَا يُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا، وَحَقُّ الْعِبَادِ عَلَى اللَّهِ، إِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ أَنْ لَا يُعَذِّبَهُمْ»

(رواه ابن ماجه)

ترجمه: ای معاذ! می‌دانی حق الله(سبحانه وتعالی) بر بنده‌گان و حق بنده‌گان بر الله(سبحانه و تعالی) چیست؟ گفتم: الله و رسولش بهتر می‌دانند. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: حق الله(سبحانه وتعالی) بر بنده‌گان این است که او را پرستش نمایند و با او کسی را شریک نیاورند، و حق بنده‌گان بر الله(سبحانه وتعالی) این است که اگر آن‌ها چنین کردند، ایشان را عذاب نمی‌کند.

مفهوم حدیث:

الله سبحانه وتعالی انس و جن را برای عبادت خود آفریده و طریقۀ عبادت را نیز رهنمایی کرده است. حتی اداء نمودن حق هر صاحب حقی را برای ما آموخته است. پس حق الله سبحانه وتعالی حق بسیار بزرگی است که آن همان عبادت مخلصانه و بدون ریاء و شرک بوده و هم‌چنان بدون جبر و اکراه؛ بلکه با رضایت و علاقه‌مندی باشد، و نیز ما را چگونگی عبادت را یاد داده است تا این‌که با در نظرداشت آن عبادت‌مان قبول گردد. الله سبحانه وتعالی چیزی را برای ما تعلیم داده است که به آن قلب‌های ما مسرت حاصل نموده و انگیزۀما در هر عمل واضح می‌گردد. پس حالِ ما بعد از این‌که الله سبحانه وتعالی چگونگی عبادتش و آن اعمال و احکامی‌که او سبحانه وتعالی را مورد پسند بوده و از آن راضی می‌گردد و برای ما به صورت قاطع و یقینی بیان نموده، با وجود آن بازهم ما بگوییم که آن‌چه را الله می‌خواهد، ما از آن دانا تریم، ما چگونه خواهد بود؟!

با تأسف، ما در زمانی به‌سر می‌بریم که در آن عالم و جاهل برابر گردیده‌اند. بی‌خردان را می‌بینی که احکامی را با خود حمل می‌نمایند که توان برداشت آن را ندارند؛ با سخنانی تکلم می‌نمایند که مفهوم آن را نمی‌دانند، بلکه به الله سبحانه وتعالی و رسول الله صلی الله علیه وسلم افتراء می‌نمایند، و عده‌ای از علماء را می‌بینی که در مقابل آن‌ها سکوت اختیار نموده و جهت قبولیت آن‌ها سر می‌جنبانند. آیا این حالت آن‌ها را با آن جاهلان برابر نمی‌گرداند؟ پس کجاست آن کسانی‌که سخن حق را می‌گویند، از باطل سکوت نمی‌نمایند و در دانستن احکام از الله سبحانه وتعالی و رسولش صلی الله علیه وسلم دفاع می‌کنند؟

پس امروز سیادت و رهبری از رویبضات(حکام دروغگوی) است، چنان‌چه گفته شده، زمانی‌که اهل علم و خیر نابود گردند(در بین مردم وجودشان کم شود) از جانب الله سبحانه وتعالی مستحق بلاء و عذاب می‌شوند. اما جای شکر است که زمان ما از وجود صالحین عمل کننده به احکام شرعی، مخلصین برای دین و دفاع کننده از دین حنیف خالی نیست. الله سبحانه وتعالی ما را عذاب نخواهد کرد و از ما غم، مشکلات، امراض دنیا و بلاها را دور می‌نماید. بنابر این، بر ما لازم است تا به شریعت و حدود الله سبحانه وتعالی پابند بوده و از گمراهی‌های علماء و حکام منافق دوری نمائیم.

از الله سبحانه وتعالی مسألت داریم که جهت حمل این دعوت دفاع کننده از دین درست جهت تطبیق آن، ما را زنده نگهدارد، و ما را بر دور نمودن آن غباری‌که حق را از تطبیق آن می‌پوشاند، نصرت و معاونت نماید. یقیناً این امر بر آن ذات مقتدر و توانا سهل و آسان است.