Ak Parti Başkanlık için Trump ile İyi Geçinmek İstiyor

Haber:

20 Ocak'ta görevi Barack Obama'dan devralan ABD'nin 45. Başkanı Donald Trump'ın ilk icraatlarından biri, nüfuslarının çoğu Müslüman 7 ülkeye vize yasağı uygulamak oldu. Başta yasak konulan ülkeler olmak üzere pek çok ülke lideri yeni kararnameyi kınayan açıklamalar yaparken, Türkiye en azından şimdilik daha ölçülü bir tepkiyle yetindi. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, yaptığı açıklamada, vize kısıtlaması kararnamesini eleştirdi ve "Bu kararı düzelteceklerini ümit ediyorum” dedi. Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak ise 7 ülkeye vize kısıtlaması getiren kararla ilgili olarak 'yumuşak tonda' bir açıklama yapmayı tercih etti. Veysi Kaynak, "Vize yasağı ABD'nin kendi tarihini inkârı olur" diye konuştu.

Yorum:

Trump düşük prestijli ve kibir yüklü fotoğrafları Beyaz Saray'dan daha ne zamana kadar dünyaya servis etmeye devam eder bilinmez. Ama müesses Amerikan nizamı onu da Amerikan çıkarlarının yürüdüğü real sömürgeci yola sokacağı kesin. Biz bu analizde Trump döneminde Türk Amerikan ilişkilerinin ne seyirde ve nasıl yürüyeceğini değerlendireceğiz.

Öncelikle Türkiye'nin ABD Başkanlık seçim sonuçlarında bir sürpriz ile karşılaştıklarını söylemekte fayda görüyorum. Zira Türkiye'deki beklenti Obama gibi aynı üslup ve yöntemde devam edecek demokratların adayı Clinton'un başkan olmasıydı. Ancak sürpriz oldu ve Trump geldi. Bu sürprize rağmen Ak Parti Hükümeti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan Trump'ın seçilmesini hiç de anormal karşılamadılar. Zira seçim sonuçlarına verdikleri ilk tepkilerden bunu rahatça anlayabiliyoruz. Normalde seçim kampanyası sürecinde İslam ve Müslümanlar hakkında çok ağır konuşmalar yapan ve başkan olduğunda Müslümanlara yönelik uygulayacağı ayrılıkçı politikalardan bahseden Trump'a klasik Erdoğan üslubu ile sert cevap verilmesi ve teşbihte hata olmazsa "boyunun ölçüsünün alınması" Ak Partinin siyaset örfüne uygun olandır. Ancak böyle olmadı, aksine sayılı günü kaldığı için Obama'ya veryansın edildi, Trump'a göz kırpıldı.

Peki, Trump Türkiye'nin bu karşılamasına ne ile cevap verdi? Örnek verelim; Trump seçimi kazanır kazanmaz "Obama vermedi bari sen ver" dercesine Türkiye hemen ondan Fethullah Gülen'in iadesini istedi. Trump bu isteğe ne olumlu ne olumsuz cevap vermedi bile. Adeta konuya kayıtsız kaldı. Yine Türkiye Trump'tan ABD'nin YPG'yi desteklememesini istedi. Bırakın YPG'ye desteği geri çekmeyi, ABD zırhlı araçlar göndererek YPG'yi koruyacağını gösterdi. Bir de Suriye'de güvenlikli bölge meselesi ile ilgili Trump'ın Türkiye'yi hiç kale almayan girişimi var ki bu Türkiye'nin bölgesel meselelerde ne kadar dikkate alınıp alınmadığını gösteriyor. Trump, Suudi Kral Selman ile görüşerek Suriye'de güvenlikli bölgenin oluşturulmasını konuştu. Hâlbuki Suriye'de güvenlikli bölge projesini en çok dillendiren Suudi yönetimi değil Türkiye idi. Anlaşılan o ki Türkiye'nin güvenlikli bölgeden anladığı ile ABD'nin anladığı şeyler aynı değil. ABD güvenlikli bölge projesi ile YPG ve PYD'nin güvenliğini garanti altına almaya çalışıyor, Türkiye ise Kuzey Suriye'de oluşturulmasını istediği ve müteahhit olarak kendisinin çalışacağı yeni metropol şehirler yapılmasını savunuyor.

Peki Trump'ın hem Müslüman ülkelerin halklarına ve göçmenlere yönelik vize yasağı uygulamasına hem YPG'yi destelemesine ve hem de Fethullah Gülen'in iadesi ve 15 Temmuz darbe meselesi ile ilgili kayıtsızlığına niçin tepki vermiyor? Klasik anlamda Erdoğan üzerinden örfi siyasete uygun şekilde sert bir şekilde niçin hemen uyarılmıyor. Trump'ın vize kararnamesine tüm dünya tepki verirken günler sonra Türkiye'den gelen cılız açıklamada niçin Amerikan tarihine paye yüklenerek bir değer veriliyor?

İşte yukarıdaki sorunun cevabı şu cümledir: Erdoğan başkanlığa giden yolda ABD'ye daha fazla bağımlı olacak, daha fazla taviz verecek?

ABD, başkanlık sistemi ile Türkiye'yi tamamen teslim almak ve kendi tahakkümü altına sokmak istemektedir. Erdoğan ise ortağı ve rakibi olmayan ayrıcalıklı bir lider olarak siyasi hayatını başkanlık ile daha güvende sürdürmek istemektedir. Bu iki konu açık ve nettir. Hem ABD'nin hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Türkiye geleceği Başkanlık ile doğrudan ilintilidir. Ancak bunun gerçekleşmesi için Trump'lı ABD ve Türkiye'nin beklenen ilk başkanı Erdoğan'ın bu süreci nasıl yönetecekleri konusu önemlidir. Yani Türk Amerikan ilişkileri yeni dönemde çok daha önem arz etmektedir. Trump'ın başkan olması Amerika'nın sömürgeci dış siyasetinin esaslarında bir değişiklik oluşturmayacaktır fakat üsluplarında daha bir sertleşme olacağı beklenmektedir. Yani Trump'ın kuracağı ekibin İslam dünyası ile mücadelede daha sert ve çatışmacı üslup kullanacağı anlaşılmaktadır. Zira Trump'ın ulusal danışmanı olarak atadığı Mike Flynn bunun işaretlerini vermiştir. Flynn'e göre İslam bir din değil ABD'yi tehdit eden en azgın ideolojidir. ABD'nin İslam'ı tehdit olarak gören bu algılama biçimi reeldir. Ancak ABD'yi tehdit eden bu gerçeğin IŞİD olmadığı hem eski yönetim hem de Trump'ın oluşturduğu yeni yönetim tarafından bilinen başka bir gizli gerçekliktir. O halde burada önemli soru şudur; Türkiye'ye başkanlığın güvencesini verecek olan ABD, Erdoğan'dan verdiğine karşılık ne isteyecektir?

Irak'ın, Suriye'nin, Filistin'in ve Mısır'ın özgürlüğüne dair Erdoğan Müslümanlara bundan sonra ne vaat edecek? 

İslam dünyasının liderliğine soyunduğunu, Müslümanların hak ve hukukunu koruduğunu, Suriye, Mısır ve Filistin davasına sahip çıktığını iddia eden Erdoğan, İslam dünyasına Bush gibi açıkça savaş ilan edecek olan kibirli küstah bir kafir ve yeni ABD ile nasıl bir ortaklık üzerinde uzlaşacak? Bu ortaklığını ümmetten nasıl gizleyecek? Türkiye'deki halk görmüyorsa İslam dünyasındaki diğer Müslümanlar da Erdoğan'ın Başkanlık için vereceği tavizleri görmeyecekler mi?

Ezcümle, hem Amerika'nın hem de Erdoğan'ın işi çok zor.

Hizb ut-Tahrir Merkezi Medya Ofisi Adına

Mahmut Kar