Soru:

es Selamu Aleykum ve Rahmetullahi ve Berakâtuh

Dün, insanlar Cuma namazı çıkışında Caminin kapısı önünde toplandılar. Bir kişi "Nebiye salavat getirin" dedi. Başka bir kişi de ona sus, çünkü o bidattir dedi. Soru şudur: Salavat getirmek bidat mi değil mi? Allah sizi hayırla mükâfatlandırsın.

Cevap:

Aleykum'us Selam ve Rahmetullahi ve Berakâtuh

O kişinin Caminin kapısı önünde toplananlara "Nebiye salavat getirin" sözü, bidat değildir. Çünkü bidat, eda keyfiyeti belirtilen Şeriatın emrine muhalefet etmektir.  Lisan'ul Arap'ta da geçtiği gibi bidat sözcüğü dilde şöyledir: "Olmayan şeyin benzerini getiren kişi bidatçıdır." "Bir şey bidat ettim demek, örneği olmayan şeyi icat ettim demektir." Bidat sözcüğü ıstılahta da aynıdır. Yani ortada Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in yaptığına aykırı bir fiil örneği olursa, bu fiil Şeriatın şeri bir emir ile edasını açıkladığı şeri keyfiyete aykırı demektir. Bu anlam, şu hadisin delaletidir:  وَمَنْ عَمِلَ عَمَلًا لَيْسَ عَلَيْهِ أَمْرُنَا فَهُوَ رَدٌّ  "Kim dinimiz üzerinde olmayan bir iş yaparsa, ret olunur." ^{[el-Buhârî, Müslim]} Böylece kim namazda iki yerine üç secde ederse, bidat işlemiş olur. Çünkü Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in fiiline muhalefet etmiştir. Kim Mina'da şeytan taşlamak için yedi yerine sekiz taş atarsa, bidat işlemiş olur. Çünkü Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in yaptığı fiile muhalefet etmiştir. Kim ezanın sözlerine ekleme yaparsa ya da eksiltirse, bidat işlemiş olur. Çünkü Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in onadığı ezan sözlerine aykırı davranmıştır. Eda keyfiyeti belirtilmeyen Şeriatın emrine muhalefet ise şeri hükümler içinde yer alır. Eğer teklifi hitap ise ya haram ya da mekruhtur. Vadi hitap ise ya batıl ya da fasittir. Bunu belirleyen, emre yönelik gelen karinedir.

Örneğin Müslim, Âişe RadiyAllahu Anha'dan rivayet ettiğine göre Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in namazını tanımlarken şöyle dedi:  وَكَانَ إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرُّكُوعِ لَمْ يَسْجُدْ، حَتَّى يَسْتَوِيَ قَائِمًا، وَكَانَ إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السَّجْدَةِ، لَمْ يَسْجُدْ حَتَّى يَسْتَوِيَ جَالِسًا  "Rasûlullah SallAllahu Aleyhi ve's Selam başını rükûdan kaldırdığı zaman tam doğrulmadıkça secdeye gitmezdi. Secdeden de başını kaldırdığı zaman tam oturmadıkça secdeye gitmezdi." İşte bu hadiste Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem, Müslüman rükûdan kalkınca tam doğrulmadıkça secdeye gidemeyeceğini, secdeden de kalkınca, tam oturmadıkça diğer secdeye gidemeyeceğini açıkladı. İşte bu keyfiyeti, Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem detaylıca beyan etti. Buna muhalefet eden kimse, bidat işlemiş olur. Namaz kılan kimse, rükûdan kalkınca tam doğrulmadan secdeye giderse, bidat işlemiş olur. Çünkü Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in açıkladığı keyfiyete muhalefet etmiştir. Bidat, sapıklıktır. Bidat işleyen kimse, çok büyük bir günah işlemiş sayılır.

Ama örneğin Müslim'in Ubade ibn es-Samet'ten rivayet ettiğine göre  يَنْهَى عَنْ بَيْعِ الذَّهَبِ بِالذَّهَبِ، وَالْفِضَّةِ بِالْفِضَّةِ، وَالْبُرِّ بِالْبُرِّ، وَالشَّعِيرِ بِالشَّعِيرِ، وَالتَّمْرِ بِالتَّمْرِ، وَالْمِلْحِ بِالْمِلْحِ، إِلَّا سَوَاءً بِسَوَاءٍ، عَيْنًا بِعَيْنٍ، فَمَنْ زَادَ، أَوِ ازْدَادَ، فَقَدْ أَرْبَى  "Rasûlullah SallAllahu Aleyhi ve's Selam altının altınla, gümüşün gümüşle, buğdayın buğdayla, arpanın arpayla, hurmanın hurmayla ve tuzun tuzla misli misline, birbirine eşit ve peşin olmadıkça satışını yasakladı. Her kim fazla verir veya alırsa şüphesiz ribâ yapmış olur." Müslüman bu hadise muhalefet eder de altını altınla fazlasına satarsa, ağırlıkları aynı olmazsa, bidat işlediği söylenemez. Aksine haram işledi denir, çünkü faiz aldı.

Özetle Rasûlullah SallAllahu Aleyhi ve Sellem tarafından beyan edilen keyfiyete muhalefet etmek, bidattir. Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in keyfiyeti açıklanmamış mutlak emrine muhalefet etmek, şeri hükümler içinde yer alır. Haram ya da mekruh olur. Yahut batıl ya da fasit olur. Bunu delil belirler.

Sizin sorunuza gelince, Rasûl SallAllahu Aleyhi ve Sellem Cuma namazı sonrası Camiden çıkarken söylenecek sözün keyfiyetini belirlemedi. Bu nedenle Cami dışındaki o Müslümanın "Nebiye salavat getirin" sözü, bidat bölümüne girmez.  Aksine şeri hükümler içinde değerlendirilir. Caizdir, hiç bir sakıncası yoktur. Hatta niyetine göre İnşaAllah sevap elde eder.

Kardeşiniz Ata İbn Halil Ebu Raşta

Facebook sayfasının linki:

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=220629058105179