(ترجمه)

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در خلال روزهای ۲۴-۲۷ ماه دسمبر۲۰۱۷م به کشورهای سودان، چاد و تونس سفر کرد و درین سفر، چندین توافق‏نامۀ اقتصادی و تجاری را امضاء کرد. در سه سال گذشته، اردوغان بیش از ده‏ دیدار از کشورهای افریقائی داشته که هربار اهداف اساسی وی عبارت از: مستحکم ساختن حضورِ ترکیه در افریقا، سهیم شدن در گسترش نفوذ امریکا به‌ضدِ نفوذ اروپا در قارۀ سرسبز افریقا و رقابت کردن با کشورهای منطقوی فعال در افریقای غصب شده، می‌باشد. شاید مهم‌ترین اهداف اردوغان رقابت با کشور امارات عربی باشد، که با حمایت انگلیس در افریقا جای پای ایجاد کرده است؛ پس اردوغان سعی دارد تا طی یک مسابقۀ‏ اقتصادی‏ جهانی، ترکیه را به بازارِ تشنۀ اجناس و خدمات افریقا وارد ساخته و سپس به ‏بهانۀ فعالیت‏های اقتصادی مداخله سیاسی نماید.

طی این دیدار، چندین موافقت‌نامۀ نظامی و اقتصادی با سودان امضاء گردید؛ به یژه امضای موافقت‌نامۀ "بازسازی آثارِ جزیره و بندر سواکین" که آغازگر رقابت بندرسازی با کشورهای رقیب محسوب می‌گردد، که در سواحل افریقا پایگاه بحری ساخته‌اند؛ بخصوص کشور امارات که در لیبیا، سومالیا و یمن چندین بندرگاه ساخته است.

ترکیه طی این رقابتِ گرم، نیروی اقتصادی روبه‏رشد خود را شبیۀ چین، جاپان، دولت یهود، امارات وغیره کشورهای استعماری‏ بزرگ وارد بازار و فضای سیاسی‏ افریقا ساخت. طی دیدار کنونی از سودان نزدیک به ۱۵۰ کارمند دولتی، وی را همراهی می‌کردند. در این دیدار ۱۳ موافقت‌نامۀ اقتصادی، فرهنگی، زراعتی، مالی و راه‏سازی امضاء گردید. پس از این سفر، حجم شراکت تجارتی ترکیه و سودان از ۵۰۰ میلیون دالر الی یک ملیارد دالر رسید و در آیندۀ نزدیک قرار است تا ۱۰ ملیارد دالر برسد.

حجم صادرات ترکیه به این سه کشور(سودان، چاد و تونس) الی ۶.2 ملیارد دالر افزایش یافته که تقریباً در سال‏های اخیر ۲۹ درصد سرعت داشت، که حجم صادرات ترکیه به تونس ۴.۳ درصد، به سودان ۱.۷ درصد و به کشور چاد ۷۸ میلیون دالر، افزایش داشته است. اهداف اقتصادی و تجارتی‏ای که تلاش دارند تا طی این سفرها و توافق‏نامه‌ها امضاء نمایند؛ شکی نیست که شامل رقابت‏های استعماری است که کشورهای منطقوی و محلی؛ مانند: ترکیه و امارات، آلۀ دست نفوذ کشورهای استعماری بزرگ قرار می‌گیرند.

پس اردوغان طی سفرهایش، تلاش دارد تا نظام‏های مزدور و تابع امریکا؛ مانند حکومت عمر البشیر در سودان را که جنگ‏های داخلی و دسیسه‏های خارجی خرابش ساخته است، حمایت نماید؛ چون این دولت‏های تباه شده به پشتیبانی ضروت دارند تا حکومت آن‌ها از سقوط نجات یابد. شاید امریکا بهترین وسیلۀ یاری به دولت فرسودۀ سودان، ایجاد رابطۀ قوی به دولت تابع خود ترکیه را بداند.

در تونس، امریکا نیاز دارد تا نفوذ تازه نفسِ خود را در مقابل نفوذ انگلیس و فرانسه که بر لیبیا سیطره دارند، تقویت بخشد؛ پس اردوغان بهترین وسیله است که امریکا نفوذ خود را با ارایۀ خدمات اقتصادی فراوان، که انگلیس و فرانسه از اعطای آن عاجز هستند، تقویت می‌بخشد. اما در چاد، امریکا سعی دارد تا توسط اردوغان از اقتصاد روبه‌رشد ترکیه بهره‌برداری کرده و در برابر نفوذ فرانسه رقابت نماید؛ چون فرانسه از منابع چاد استفاد می‌کند؛ ولی در مصارف آن بخل ورزیده و از منابع چاد ضروریات مردم آن‌جا را تکافو نمی‌کند؛ پس ترکیه یگانه کشوری است که امریکا از آن در مقابل فرانسه استفاده می‌نماید.

سیاست ادارۀ ترامپ چنین است که برای استحکام نفوذ خود در میدان رقابت، اکثراً به نیابت از امریکا از مزدوران منطقوی خود استفاده می‌کند؛ چنان‌چه در تونس و چاد از اردوغان استفاده می‌کند که اسلوب دیپلوماتیک وی(استفادۀ دیگران برای ترسیخ منافع امریکا)، مصرف کم و نتیجۀ بهتر را برای ادارۀ ترامپ داده است.

اردوغان پس از پیروزی در مقابل رقبای نظامی تابع انگلیس به ماشین سیاست امریکا مبدل شده است و آرزو دارد تا ابد در قدرت بماند؛ ازین جهت اردوغان از جملۀ مزدوران، قوی‏ترین فردی است که امریکا در امور منطقوی بالای آن اعتماد دارد. اردوغان در تناسب با السیسی و ملک سلمان، مقبولیت منطقوی خوبی دارد؛ چون وی دارای شخصیتی است که دیگر مزدوران مانند السیسی و سلمان فاقد آن اند؛ ازین جهت استخدام وی در مقابل رقابت‏های منطقوی کاری پرثمر است.

ولی موقف‏های اخیر اردوغان در قبال سوریه و فلسطین و نقش وی در ناکام‏سازی انقلاب شام و همراهی وی با طغاة عصر، نزد عام و خاص امت افشاء گردید. تلاش‏های نمایشی وی برای فلسطین جز شعار میان‏خالی چیزی نماند. این موقف‌گیری‏های رسوا کنندۀ وی، روزی نزد همه‏گان افشاء و نفوذ کاذبانۀ مردمی‏اش از بین خواهد رفت؛ و سپس به همه معلوم خواهد شد که وی یکی از مزدوران و مهرۀ اصلی استعمار امریکا در منطقه است که در مقابل قضایای داغ امت جز شعار و سخنان میان‏خالی چیزی ندارد.

نویسند: احمد اخطوانی